بررسی آثار یارانه انرژی برتحقق توسعه پایدار بااستفاده از مدلهای تصمیم گیری چند معیاره MADM ومتدهای ارزیابیTOPSIS وVIKORمطالعه موردی کشورهای: ایران، چین، هندوستان، عربستان، روسیه، آلمان، آمریکا و ژاپن

 

بررسی آثار یارانه انرژی بر تحقق توسعه پایدار با استفاده از مدل­های تصمیم گیری چند معیاره MADM و رویکردهای ارزیابی TOPSIS و VIKOR

مطالعه موردی کشورهای: ایران، چین، هندوستان، عربستان، روسیه، آلمان، آمریکا و ژاپن

 

          دکتر علی محمدی‌پور                                           

                                                                                                                                    

مطالعه مبانی نظری، گردآوری اطلاعات و نگارش مقاله طی سال­های 1399 و 1400 صورت پذیرفته و سپس مقاله برای طی مراحل داوری به فصلنامه پژوهش­های اقتصادی-رشد و توسعه پایدار (مورد تایید وزارتین در ایران) با ضریب تاثیر 381/0 و درجه Q1 ارسال گردید که نهایتاً بعد از اعمال اصلاحات مورد نظر هیئت داوران، مقاله در مورخه 04/12/1400 مورد پذیرش رسمی قرار گرفت. هم اکنون نسخه نهایی مقاله برای چاپ در شماره 4، سال بیست و دوم، زمستان 1401، در لیست آماده برای چاپ قرار گرفته است. (در حال صحافی و صفحه آرایی)

 

چکیده:

با عنایت به سیاست­گذاری بین­المللی از سال 2015 مبنی بر حرکت در مسیر توسعه پایدار و بنا به تضاد پرداخت یارانه انرژی با SDG (اهداف توسعه پایدار)، مطالعه حاضر به بررسی آثار پرداخت یارانه بر تحقق توسعه پایدار در کشورهای منتخب می­پردازد. به این منظور با طراحی و ساخت شاخص ترکیبی توسعه پایدار، عملکرد 5 کشور اول جهان بلحاظ پرداخت بیشترین یارانه انرژی، با اقتصادهای بزرگ جهان از حیث بالاترین میزان GDP (عمدتاً بدون پرداخت یارانه انرژی) مورد ارزیابی قرار گرفته است. شاخص ترکیبی هدف بر اساس طراحی مدل­های تصمیم­گیری چند معیاره و استفاده از رویکردهای هفتگانه: Z-Score، Max-Min، McGranahan، EJ-Scoring، Guttman، TOPSIS و VIKOR در بازه زمانی 2020-1990 محاسبه و نتایج حاصله در سطوح ایستا و پویا مقایسه گردیده­اند. رتبه­بندی کشورها در سطح پویا، ضمن رفع ایرادات موجود در سطح ایستا، بیانگر ارتباط منفی قوی بین پرداخت یارانه انرژی و تحقق توسعه پایدار می­باشد. همچنین نتایج نشان­دهنده اوضاع نامطلوب ایران در پرداخت یارانه انرژی (رتبه اول جهان) و تحقق توسعه پایدار (رتبه آخر بین کشورهای مورد بررسی) بوده؛ در مقابل آلمان بدون پرداخت یارانه انرژی، رتبه اول مطالعه را کسب نمود. نهایتاً نتایج آنالیز حساسیت بیانگر سهم بالای شاخص امید به زندگی، درآمد سرانه و شاخص آموزش در شاخص ترکیبی هدف می­باشد.

کلیدواژه‌ها: مدل­ های تصمیم­ گیری چند معیاره (MADM)، یارانه انرژی، توسعه پایدار، رویکرد TOPSIS و رویکرد VIKOR.

 

طبقه‌بندی JEL : Q56، C61، F53.

 

بررسی ابعاد توسعه در ایران با استفاده از طراحی شاخص های ترکیبی: CIs

 

 

بررسی ابعاد توسعه در ایران

با استفاده از طراحی شاخص های ترکیبی: CIs

 

 

دکتر علی محمدی‌پور

 

 

مقاله حاضر طی سالهای 1398 و 1399 تهیه گردیده و  برای داوری به فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی (با ضریب تاثیر 1/50و درجه Q1) ارسال گردیده که بعد از اعمال اصلاحات داوران محترم، در مورخه 1400/06/28مورد پذیرش نهایی قرار گرفت و از آن تاریخ به صورت الکترونیکی در سایت رسمی فصلنامه - قسمت مقالات آماده انتشار، قابل مشاهده می باشد. همچنین مقرر گردیده بعد از صفحه آرایی در شماره 48، سال دوازدهم، پائیز 1401 در همین فصلنامه به چاپ برسد.

 

 

چکیده:

مطالعه حاضر به دنبال بررسی عملکرد شاخص­های کلان اقتصاد ایران طی برنامه­ های ششگانه توسعه اقتصادی بوده تا بتواند دستاوردهای حاصل از برنامه ­ها را مقایسه و رتبه ­بندی نماید. بر مبنای بازنگری اساسی در گزارش توسعه انسانی 2010 سازمان ملل متحد(تا 2019) و دستورالعمل­ های تولید شاخص­ های ترکیبی کمیسیون اقتصادی سازمان ملل متحد برای اروپا (2019)، رویکرد بکارگیری شاخص ­های ترکیبی (با طراحی 6 بُعد از توسعه در قالب 24 متغیر از منابع داخلی و خارجی)، استفاده شده است. نتایج مطالعه بیان می­دارد برنامه­ های اول تا چهارم در مسیر بهبود قرار داشته ­اند، ولیکن تشدید تحریم ­های همه‌ جانبه آمریکا و در راستای جنگ ارزی علیه ایران، وقوع تحریم بانک مرکزی و تحریم خرید نفت از ایران در بهمن 1390(سال اول برنامه پنجم)، باعث کاهش چشمگیر شاخص ملی توسعه اقتصادی-اجتماعی در سال 1391 گردیده، بطوریکه میانگین این شاخص برای برنامه پنجم از متوسط برنامه اول، نیز کمتر شده است. مدیریت شرایط تحریم ­ها و پیاده­ سازی منسجم استراتژی اقتصاد مقاومتی طی اوایل برنامه ششم باعث تقویت شاخص مذکور گردیده ولیکن مدیریت بحران کرونا می­ تواند جایگاه واقعی­ تر برنامه ششم را مشخص نماید. مطابق نتایج تحلیل حساسیت، برنامه­ های چهارم و سوم بعنوان موفق­ ترین برنامه ­های توسعه­ ای و همچنین برنامه­ های پنجم و اول با ضعیف ­ترین عملکرد، متمایز گردیده­ اند.

 

کلیدواژه‌ها: شاخص ­های ترکیبی، برنامه­ های توسعه اقتصادی اجتماعی فرهنگی، شاخص ملی اقتصادی اجتماعی توسعه، اقتصاد مقاومتی و بحران کرونا.

 

طبقه‌بندی JEL : O20، C43، O11.

آثار اقتصادی دکتر علی محمدی پور

با عنایت به تعدد فعالیت علمی آقای دکتر علی محمدی پور، در این وبلاگ تنها آثار علمی ایشان در زمینه علوم اقتصادی همراه با چکیده و مختصری از نتایج آنها از سال 2019 تاکنون، منتشر شده است. لازم به ذکر است جهت مشاهده آثار علمی ایشان در زمینه اقتصاد مربوطه به سالهای قبل از 2019 و همچنین برای مشاهده آثار علمی در زمینه ادیان آسمانی و روانشناسی و سروده های خود آقای دکتر، در سایر وبلاگهای تخصصی ایشان مراجعه نماید. ضمناً برای مشاهده رزومه و کلیات ایشان وبلاگ اصلی را مشاهده فرمائید.

لینک مرجع ارتباط با دکتر علی محمدی پور:

https://zil.ink/dr.alimohammadipour

Address of all special weblogs of Dr. Ali Mohammadipour
آدرس تمامی وبلاگ های اختصاصی جناب آقای دکتر علی محمدی پور
Dralimohammadipour.blog.ir	CV (resume) and basic informations
	رزومه ها و کلیات پایه ای
Drmohammadipour.blog.ir	Official announcements and news events
	خبرگذاری رسمی و رویدادها خبری
Dralimohammadipour1.blog.ir	Abstract of papers in Economy (Until 2018)
	چکیده مقالات در زمینه اقتصاد (تا پایان 2018 میلادی)
Dralimohammadipour2.blog.ir	Abstract of papers in Economy (Since 2019)
	چکیده مقالات در زمینه اقتصاد (از 2019 تاکنون)
Dralimohammadipour3.blog.ir	Abstract of papers in Religions, Poems…
	چکیده مقالات در زمینه ادیان، اشعار و ...
Dralimohammadipour4.blog.ir	Political planning & election headquarters
	برنامه ریزی سیاسی و ستادهای انتخاباتی

گزارش عملکرد علمی دکتر علی محمدی پور در سال 1398 برای انجمن اقتصاد انرژی ایران

    برای مشاهده و دانلود رایگان، گزارش عملکرد در ژورنال­ها و کنفرانس­های بین ­المللی بصورت عضویت در کمیته فنی، کمیته علمی، داور تخصصی و سخنرانی  در ســـــال 1398برای انـجمن اقـتصـاد انـرژی ایـران (دکتر علی محمدی پور - بهار سال 1399)، لطفا روی آیکن ذیل، کلیک بفرمائید. این گزارش شامل اطلاعات درج شده دکتر علی محمدی پور در سایتهای رسمی ژورنالهای، نمونه مستندات همکاری با ژورنالها و گواهینامه های رسمی دریافتی از آنها بوده که به همراه مستندات همکاری با کنفرانسها و کنگره های بین المللی(شامل: نمونه داورها، تصاویر سایتهای کنفرانسها، گواهینامه های رسمی دریافتی و چکیده مقالات ارائه شده در کنفرانسها) می باشد. شایان ذکر است در این گزارش تنها بخشی از عملکرد دکتر علی محمدی پور که با نام انجمن اقتصاد انرژی ایران انجام شده، درج گردیده و برای مشاهده عملکرد جامع تر ایشان، بهتر است متن کامل رزومه فارسی و یا انگلیسی وی دانلود گردد.

 

جهت دانلود گزارش عملکرد علمی دکتر علی محمدی پور سال 1398 برای انجمن اقتصاد انرژی ایران، لطفا کلیک بفرمائید
حجم: 17.7 مگابایت
توضیحات: گزارش عملکرد در ژورنالها و کنفرانسهای بین المللی بصورت عضویت در کمیته فنی، کمیته علمی، داور تخصصی و سخنرانی در سال 1398

 

پذیرش و چاپ رسمی مقاله دکتر علی محمدی پور در ژورنال اسکوپوس در سال 2021

Causes and Consequences of Reforming in Electricity Production and Consumption Pattern on Promoting Sustainable Development in Iran; An Economic Analysis

 

Dr. Ali Mohammadipour

Economics Consultant (with Ph.D. in Economic Sciences), Department of Energy, Iranian Association for Energy Economies, zip: 19167, Tehran, Iran. (Corresponding author - Email: [e-mail], for CV please visit: http://dralimohammadipour.blog.ir)

Preliminary version - March 2020

                        

   نسخه اولیه از مقاله علمی پژوهشی حاضر طی اواخر مارچ سال 2020 تکمیل و برای داوری به ژورنال Nature Environment and Pollution Technology ارسال گردید. ژورنال مذکور در کشور هندوستان واقع گردیده و ضریب تاثیر ژورنال در لیست ISI سال 2018، 2/2 و در لیست Scopus 2020 دارای امتیاز Cite Score 0/6 می باشد. مقاله ارسالی بعد از اعمال اصلاحات درخواستی داوران ژورنال و پرداخت هزینه های چاپ و انتشار مقاله، نهایتاً در 19 تیر ماه 1399 بطور رسمی مورد پذیرش واقع گردید و نهایتاً بعد از صفحه آرایی در شماره 2، سال بیستم، ماه جون سال 2021 میلادی صفحات 517 الی 531 در همین فصلنامه به چاپ رسید.

 

Abstract

   In line with the 2015 Paris Agreement, the present study examines the efficiency of Iran's electricity industry compared to world standards. In 2018, Iran is ranked second in the world in terms of direct subsidies to the electricity industry, while subsidies for fossil fuels as the main feedstock for power plants are also higher. The results of the study indicate that despite the privatization of the electric industry since 2005, centralized economic management and the provision of extensive direct and indirect subsidies have led to the expansion of inefficiencies in the production and consumption of electricity. Lack of cost-based pricing is a major factor in the production of inefficient units and determination of electricity prices at very low levels (as a result of subsidies) is the main reason for the inefficient use of electricity in Iran. The undeniable role of fossil fuels in energy production has stabilized Iran's second-largest power plant sector in CO₂ emissions in the Middle East, and as a consequence of no noticeable changes in the energy production process, the carbon intensity index and carbon intensity for electricity consumption, have fluctuated slightly. However, the energy intensity and energy intensity for electricity consumption, unlike the developed countries, have shown an upward trend, indicating a decline in energy and electrical energy efficiency in the Iranian economy. The index of fundamental reforms in electricity production, exactly the reverse of the successes in Iceland, Switzerland, Norway, Sweden and Luxembourg, is less than 8%, which is against sustainable development goals. It is crucial to take advantage of countries' successful experiences in electricity price reform and to address the four key components proposed.

JEL codes: L52, Q56, P51.

Keywords: Power Industry, CO₂ Emissions, The index of Fundamental Reforms in Electricity Production, The Carbon Intensity Index and The Energy Intensity Index.

بررسی تاثیر شوک های قیمتی انرژی بر اقتصاد نفت محور ایران در قالب متد مدلسازی نئوکینزی و استفاده از معادلات تعادل عمومی پویای تصادفی

 

بررسی تاثیر شوک­های قیمتی انرژی بر اقتصاد نفت محور ایران در قالب متد مدلسازی نئوکینزی و استفاده از معادلات تعادل عمومی پویای تصادفی

 

دکتر علی محمدی‌پور و همکاران

 

 

مقاله حاضر بعنوان یکی دیگر از مقالات مستخرج از تز دکتری ایشان، بعد از طی نمودن مراحله داوری و اعمال اصلاحات مورد نظر تیم داوری، در مورخه 99/06/11 برای چاپ در فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد مالی مورد پذیرش قرار گرفت و سپس در شماره 57، سال پانزدهم، زمستان1400در صفحات 129 الی 164 همین فصلنامه به چاپ رسید.

 

چکیده:

برخورداری  از سوبسیدهای گسترده و مصرف بی­رویه انرژی، لزوم اصلاح الگوی مصرف و قیمت را متبین می­نماید. مطالعه حاضر بدنبال بررسی آثار اصلاح قیمت حامل­های انرژی بر متغیرهای مهم اقتصاد کلان بوده و بدین منظور یک مدل DSGE نیوکینزی باز کوچک، برای ایران کالیبره و شبیه‌سازی شده است. نتایج حاصل از تحلیل توابع عکس‌العمل آنی نشان می‌دهد، آثار تخریبی در میزان مصرف خانوار، سرمایه­ گذاری بنگاه­ها، تولید غیرنفتی و تولید کل در نتیجه تکانه قیمتی مثبت در حامل­های انرژی، حداقل تا 30 دوره می­تواند اقتصادی ایران را بصورت منفی تحت تاثیر قرار دهد. همچنین کاهش فزاینده در میزان سرمایه­ گذاری طی 9 دوره و بازگشت آن به سطح با ثبات طی 25 دوره، نیز می­تواند بحران ساز گردد. لذا لزوم بهره­ گیری از سیاست­های مکمل برای تشویق سرمایه­ گذاری و مقابله با افزایش قیمت­ها و همچنین نقش دولت در بازتوزیع کارای یارانه­ ها و انجام سرمایه­ گذاری زیربنایی، می­تواند حائز اهمیت فراوان باشد.

 

کلمات کلیدی: شوک قیمتی انرژی، متد تعادل عمومی پویای تصادفی نئوکینزی، اصلاح الگوی مصرف انرژی، توابع عکس‌العمل آنی و اصلاح قیمت انرژی.

 

طبقه بندی GEL: C51،  P18، Q43.

دبررسی تأثیر شوک‌های قیمتی حامل‌های انرژی بر اقتصاد کلان ایران: رویکرد الگوهای تعادل عمومی تصادفی پویا (DSGE)

 

بررسی تأثیر شوک‌های قیمتی حامل‌های انرژی بر اقتصاد کلان ایران: رویکرد الگوهای تعادل عمومی تصادفی پویا (DSGE)

 

دکتر علی محمدی‌پور و همکاران

 

 

مقاله حاضر بعنوان یکی از مقاله مستخرج از تز دکتری ایشان، در فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی (با ضریب تاثیر 1/50و درجه Q1) در مورخه 1399/02/06 مورد پذیرش نهایی قرار گرفت و نهایتاً بعد از صفحه آرایی، در شماره 44، سال یازدهم، پائیز1400 در صفحات 85 الی 104 همین فصلنامه به چاپ رسید.

 

 

چکیده:

هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر شوک‌های قیمتی در حامل‌های انرژی منتخب در سبد مصرفی خانوار و توابع تولید بنگاه‌ها (از دو سمت عرضه و تقاضای اقتصاد به‌صورت همزمان) بر اقتصاد کلان ایران بوده که جهت تحقق این مهم، یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی متشکل از بخش‌های خانوار، بنگاه‌ها، بخش تجارت خارجی و با تلفیق دولت و بانک مرکزی برای اقتصاد ایران کالیبره و شبیه سازی گردیده است. داده‌های مربوط به برآورد مدل تحقیق به صورت فصلی برای دوره 96-1368 بوده که با استفاده از فیلتر هدریک-پرسکات، متغیرها روندزدایی گردیدند. معادلات نهایی الگو پیرامون وضعیت باثبات خطی‌شده و با استفاده از روش اوهلیگ (1999: 40) معادلات تصادفی خطی شده، به صورت یک الگوی فضا-حالت در محیط برنامه‌نویسی «Matlab» بررسی شدند. نتایج حاصل از شبیه‌سازی و تحلیل توابع عکس‌العمل آنی مدل نشان می‌دهد، تمامی شوک‌های قیمتی در حامل‌های انرژی منتخب، ضمن افزایش هزینه‌های تولید و ایجاد شرایط تورمی، موجب کاهش مصرف کل، سرمایه‌گذاری کل و تقاضای کل می‌شود و به دنبال کاهش تولید محصولات غیرنفتی و تولید کل، میزان اشتغال نیز کاهش پیدا می‌کند. همچنین نتایج تجزیه و تحلیل واریانس بیان می‌دارد که قسمت عمده تغییرات در اشتغال نسبت به تولید، به ترتیب ناشی از شوک‌های گازوئیل و برق بوده، به‌طوری که 08/1 درصد از تغییرات متغیر اشتغال نسبت به تولید غیرنفتی، ناشی از شوک گازوئیل و 01/1 درصد ناشی از شوک برق، می‌باشد. شدت آثار نامطلوب ایجاد شده در سطح اشتغال در 10 دوره اول پس از وقوع شوک‌های قیمتی انرژی، قابل ملاحظه بوده و این امر بیانگر لزوم توجه ویژه به نرخ بیکاری در زمان پیاده سازی کاملتر قانون هدفمند کردن یارانه می‌باشد.

 

طبقه‌بندی JEL: J48، P18، F45.

 

کلیدواژه‌ها: شوک قیمتی انرژی، اقتصاد کلان، اشتغال و الگوی DSGE.

 

بررسی تاثیر شوک های پایه پولی و درآمدهای نفتی دولت بر اقتصاد ایران با استفاده از تکنیک مدلسازی تعادل عمومی پویای تصادفی

 

بررسی تاثیر شوک­های پایه پولی و درآمدهای نفتی دولت بر اقتصاد ایران با استفاده از تکنیک مدلسازی تعادل عمومی پویای تصادفی

                                                                  

دکتر علی محمدی پور و همکاران

 

مقاله حاضر بعنوان اولین مقاله مستخرج از تز دکتری ایشان، در فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی (با ضریب تاثیر 1/50و درجه Q1) در مورخه 1398/09/16 مورد پذیرش نهایی قرار گرفت و نهایتاً بعد از صفحه آرایی، در شماره 39، سال دهم، تابستان 1399 در صفحات 93 الی 112 همین فصلنامه به چاپ رسید.

 

چکیده:

با تاکید بر طراحی مسیرهای چهارگانه تاثیرگذاری نفت و انرژی بر اقتصاد ایران، یک الگوی جامع نئوکینزی تعادل عمومی پویای تصادفی شبیه­سازی گردیده است. در مطالعه حاضر شوک­های وارده بر دو مسیر مهم پایه پولی و درآمدهای نفتی دولت آنالیز می­شود. تکانه پولی علاوه بر تورم، بصورت آنی بر نرخ ارز اسمی و حقیقی، سرمایه­گذاری بنگاه­ها، اشتغال، تولید، واردات کالاهای مصرفی و سرمایه­ای، تاثیرات مثبت داشته و تکانه درآمدهای ارزی نفتی نیز با افزایش مخارج عمرانی و جاری دولت، سطح عمومی قیمت­ها، واردات کالاهای سرمایه­ای و مصرفی و مصرف خانوار در دوره اول، طرف تقاضای اقتصاد را بصورت مقطعی منبسط نموده و تولید غیرنفتی را به میزان 8/0% افزایش می­دهد. در مقابل با کاهش سرمایه­گذاری بخش خصوصی و اشتغال، تولید غیرنفتی طی 2 دوره بشدت کاهش یافته و حتی از وضعیت با ثبات بلندمدت نیز تنزل می­یابد که به مفهوم تحقق پدیده نفرین منابع در اقتصاد ایران می­باشد. از طرفی نیز در نتیجه وقوع شوک درآمدهای نفتی، همزمان با افزایش هزینه­های عمرانی دولت و کاهش سرمایه­گذاری بنگاه­ها، وقوع اثر برون­رانی در اقتصاد ایران تقویت می­گردد.

 

طبقه‌بندی JEL: E58، E37، Q33.

 

کلیدواژه‌ها: پایه پولی، درآمدهای نفتی دولت، مدل تعادل عمومی پویای تصادفی، نفرین منابع و اثر برون­رانی.