بررسی تاثیر شوکهای پایه پولی و درآمدهای نفتی دولت بر اقتصاد ایران با استفاده از تکنیک مدلسازی تعادل عمومی پویای تصادفی
دکتر علی محمدی پور و همکاران
مقاله حاضر بعنوان اولین مقاله مستخرج از تز دکتری ایشان، در فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی (با ضریب تاثیر 1/50و درجه Q1) در مورخه 1398/09/16 مورد پذیرش نهایی قرار گرفت و نهایتاً بعد از صفحه آرایی، در شماره 39، سال دهم، تابستان 1399 در صفحات 93 الی 112 همین فصلنامه به چاپ رسید.
چکیده:
با تاکید بر طراحی مسیرهای چهارگانه تاثیرگذاری نفت و انرژی بر اقتصاد ایران، یک الگوی جامع نئوکینزی تعادل عمومی پویای تصادفی شبیهسازی گردیده است. در مطالعه حاضر شوکهای وارده بر دو مسیر مهم پایه پولی و درآمدهای نفتی دولت آنالیز میشود. تکانه پولی علاوه بر تورم، بصورت آنی بر نرخ ارز اسمی و حقیقی، سرمایهگذاری بنگاهها، اشتغال، تولید، واردات کالاهای مصرفی و سرمایهای، تاثیرات مثبت داشته و تکانه درآمدهای ارزی نفتی نیز با افزایش مخارج عمرانی و جاری دولت، سطح عمومی قیمتها، واردات کالاهای سرمایهای و مصرفی و مصرف خانوار در دوره اول، طرف تقاضای اقتصاد را بصورت مقطعی منبسط نموده و تولید غیرنفتی را به میزان 8/0% افزایش میدهد. در مقابل با کاهش سرمایهگذاری بخش خصوصی و اشتغال، تولید غیرنفتی طی 2 دوره بشدت کاهش یافته و حتی از وضعیت با ثبات بلندمدت نیز تنزل مییابد که به مفهوم تحقق پدیده نفرین منابع در اقتصاد ایران میباشد. از طرفی نیز در نتیجه وقوع شوک درآمدهای نفتی، همزمان با افزایش هزینههای عمرانی دولت و کاهش سرمایهگذاری بنگاهها، وقوع اثر برونرانی در اقتصاد ایران تقویت میگردد.
طبقهبندی JEL: E58، E37، Q33.
کلیدواژهها: پایه پولی، درآمدهای نفتی دولت، مدل تعادل عمومی پویای تصادفی، نفرین منابع و اثر برونرانی.